Mwaisse pådje
Tchårlote di Beldjike, e-n espagnol Carlotta de México (Tchårlote do Mecsike), c' esteut l' seule feye do rwè Yopôl Prumî et del royinne Louwisse d' Orleyan (k' avént eto deus fis).
Ele sikepia li 7 di djun 1840 a Låken et mora li 19 di djanvî 1927 a Meise.
Di s' mariaedje avou Miyin d' Otriche (1857), ele divna on moumint imperresse do Mecsike (1864-1867).
Ele dimora deus grossès anêyes e Mecsike. C' est leye ki tneut l' pot droet cwand si ome n' esteut nén la. Ele aveut l' idêye di mintni låvå on sistinme di rweyålté et d’ fwè catolike. Ca les Mecsikins vinént di declårer ene republike layike (1857). Shuva l' abrocaedje des Francès da Napoleyon III, ki declara l' impire, et diner l' trône a Miyin d' Otriche ki divna impreur do Mecsike e 1864.
Mins l' impreur francès Napoleyon III rihouca ses sôdårds ki sotnént li povwer imperiå.
Tote seule, ele decida d' eraler e l' Urope dimander d' l' aidance a Napoleyon III et å Påpe Pî IX.
Mins ele pierda ses tåtes, estant a Rome. Les docteurs li fjhît reclôre. C' est adon ki si ome esta fuziyî påzès revinteus mecsikins (e moes d' djun 1867). Mins ele n' è sepa rén.
Si famile li fjha raminer e l’ Beldjike. Ele vica co cåzu swessante ans foû do pazea (come ene dimeye doûce). Mins on n' è sava måy li fén mot.
- Årts
- Djeyografeye
- Societé
- Syinces
- Agricoûteure
- Astronomeye ; Cirnaiviaedje
- Biyolodjeye
- Infôrmatike
- Maladeyes
- Fitiyatreye
- Medcene
- Årtisyince: maladeyes des bovrins, des bedots ; des poyes ; des tchvås
Si vos vloz rbouter avou nozôtes, c' est foirt åjhey : vos fåt djusse clitchî so les loyéns et vs mete a scrire des noveas årtikes ou coridjî, ubén ecråxhî les cis k' i gn a ddja.
Po pus di racsegnes so çou k' est Wikipedia, sol manire di scrire les årtikes, et tchik et tchak. Vos ploz pol moumint aler lére les pådjes d' aidance des wikipedias francès eyet inglès ; vos ploz ratourner ces pådjes d' aidance rola eto, si vos l' voloz bén. Tapez ossu èn ouy so les esplikêyes di cmint candjî ene pådje oudonbén léjhoz l' FAQ. Si vos vloz fé des sayes po vey kimint k' ça rote, alez vaici. Vos ploz bén seur sicrire so ttafwait; mins nos nos rafiyans di håyner tot des hagnons k' ont-st a vey avou l' Walonreye ou l' walon. Li contnou di Wikipedia est dizo l' Licince di Libe Documintåcion di GNU : dj' ô bén k' il est libe eyet l' serè po todi ! Po pus di racsegnes, léjhoz l' pådje so les abondroets.
Vos vôrîz k' èn årtike so on sudjet dné soeye askepyî abeymint ? Vos n' av' k' a dmander.
- 1941 — Li Djapon bombårdêye li marene di guere des Estats-Unis a Pearl Harbour, Hawayi.
- 1975 — L' Indonezeye evayixhe eyet anecsêye çou k' esteut li colneye portuguesse do Timor Ess.
Dierins djoûs: 6 di decimbe – 5 di decimbe – 4 di decimbe
- Li 27 di setimbe, c' est l' fiesse del Federåcion Walonreye-Brussele, mins nén el ci del Redjon walone. Come di djusse, ès fiesse, c' est l' troejhinme dimegne di setimbe.
- Li 15 di setimbe, c' est l' djoû avou l' pus d' nexhances so l' anêye, e l' Beldjike. Houte di çoula, el moes d' setimbe, c' est l' deujhinme moes avou l' pus d' nexhances, djusse dirî el moes d' djulete.
- C' est espaitchî, po les omes, d' intrer dins l' pårlumint walon avou on chorte. Totfeye, les omes polnut intrer didins avou ene cote.
- C' est possibe di fé do laecea avou del tchene.
- Li mot « scole » vént do vî grek « σχολή », ki vout dire fouzeure.
